Zelf leren nadenken?

In de Volkskrant van 14 januari 2017 staat  een interview met Martin Ford, een voormalige Silicon Valley-ondernemer, dat in grote letters begint met: “Nu machines zelf leren nadenken, zullen ze ons steeds meer werk uit handen nemen.”

Kunnen machines zelf leren nadenken? Tenzij ze helderziend zijn –– wat niemand zal geloven – zullen ze op zijn minst de regels van de context waarbinnen ze opereren moeten worden bijgebracht … door programmeurs. En dat die mensen programma’s kunnen maken die leren van opgedane ervaring, is mogelijk: als je een probleem in detail kunt omschrijven, dan kun je het ook programmeren. Maar om uit het resultaat van AlphaGo van Google te concluderen dat machines zelf kunnen nadenken, is absurd. Hoe gecompliceerd go ook  is, het is een eindig spel. Leren nadenken gaat over een oneindig spel, dat niet te beschrijven valt.

Dat robotisering na automatisering de volgende golf van banenverslinder wordt, is heel goed mogelijk – we zullen daar goed voorbereid op moeten zijn. Maar het is een absurd idee dat machines zelf kunnen nadenken. Alleen mensen kunnen nadenken, en slimme programmeurs kunnen hun ideeën daarover in machines verwezenlijken. Dat Martin Ford zichzelf graag interessant wil maken moet hij zelf weten, maar journalisten moeten zélf goed leren nadenken voordat ze dit soort nonsens klakkeloos in de krant zetten. Hun lezers mochten het nog gaan geloven…

Hein van Steenis